ဂမ္ဘာရီ ဆိုတာ...

ဂမ္ဘာရီ ဆိုတဲ့ ဂန္ဘလား

ျမန္မာႏိုင္ငံျပႆနာကို ဝင္ေရာက္ကူညီ ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ဖို႔ဆိုၿပီး ကုလအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က ႏိုင္ဂ်ီးရီးယား ႏိုင္ငံသား အီဘရာဟင္ ဂမ္ဘာရီကို ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္ကစလို႔ ကုလအထူးတမန္အျဖစ္ ခန္႔ထားခဲ့ပါတယ္။
ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားႏိုင္ငံ သမိုင္းမွာ အၾကမ္းၾကဳတ္ အရက္စက္ဆံုးနဲ႔ ျခအစားဆံုး စစ္အာဏာရွင္ ဆံနီအဘာခ်ာ အစိုးရလက္ထက္ (၁၉၉၃-၉၈) မွာ ဂမ္ဘာရီ ဘာလုပ္ခဲ့သလဲ။

အဲဒီကာလတေလွ်ာက္လံုးမွာ ဂမ္ဘာရီဟာ အဘာခ်ာစစ္အစိုးရရဲ႕ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ အျမဲတမ္းကိုယ္စား လွယ္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အဘာခ်ာစစ္အုပ္စုရဲ႕ လူသတ္ဝါဒေတြကို ႏိုင္ငံတကာမ်က္ႏွာစာမွာ ပညာသားပါပါနဲ႔ ကြၽမ္းက်င္ပါးနပ္စြာ ကာကြယ္ေပးခဲ့တယ္။ အင္မတန္႔ကို တက္တက္ႂကြႂကြ စိတ္အားထက္ထက္သန္သန္နဲ႔ စိတ္ပါ လက္ပါ ကိုယ္စားျပဳေပးခဲ့တာျဖစ္တယ္။ အထက္ကခိုင္းလို႔ တာဝန္အရ ဝတ္ေက်တန္းေက် လုပ္ရတာ မဟုတ္ခဲ့ပါဘူး။ “ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားလူမ်ဳိးေတြ လိုအပ္ေနတာ ဒီမိုကေရစီ မဟုတ္ဘူးဗ်၊ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ဒီမိုကေရစီဆိုတာ စားလို႔မွ မရတာ။ အခုအခ်ိန္မွာ ဒီမိုကေရစီက ဦးစားေပး မဟုတ္ဘူး” လို႔ ဂမ္ဘာရီ အဲဒီတံုးက ေျပာခဲ့ပါေသးတယ္။

အဘာခ်ာအစိုးရအေပၚ တကမၻာလံုးကေန ဖိအားေတြတိုးလာတဲ့အခါ ဂမ္ဘာရီဟာ အဘာခ်ာအာဏာရွင္ စနစ္ကို ကာကြယ္ေပးရာမွာနဲ႔ ဖိအားကိုလမ္းလႊဲေပးရာမွာ ပိုနာမည္ဆိုး၊ ပိုျပင္းထန္လာခဲ့တယ္။ ၁၉၉၅ ခု ႏိုဝင္ဘာလ မွာ နာမည္ေက်ာ္စာေရးဆရာလည္းျဖစ္၊ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးသမားလည္းျဖစ္တဲ့ အိုဂိုနီတိုင္းရင္းသား လူထုေခါင္းေဆာင္ ကင္ဆာ႐ိုဝီဝါ ကို မတရားအမႈဆင္ဖမ္းၿပီး ေသဒဏ္ေပးလိုက္လို႔ တကမၻာလံုးက ကန္႔ကြက္ ႐ႈတ္ခ်တဲ့အခါ ဂမ္ဘာရီက ကင္ဆာ႐ိုဟာ “သာမန္ရာဇဝတ္သား” တေယာက္သာျဖစ္တယ္၊ လူသတ္သမားျဖစ္ တယ္လို႔ စီအဲန္အဲန္႐ုပ္သံအစီအစဥ္တခုမွာ သမုတ္ခဲ့ပါတယ္။ (ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ဒီလို မေျပာခဲ့ရပါဘူးလို႔ ေျဖရွင္းခဲ့တယ္။) ကင္ဆာ႐ိုတို႔ (၉)ေယာက္ကို ဥပေဒနည္းလမ္းတက် တရား႐ံုးတင္စစ္ေဆးခဲ့တာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေရွ႕ေနေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ခုခံကာကြယ္ ေလွ်ာက္လဲခြင့္ ရခဲ့ေၾကာင္း ဂမ္ဘာရီက ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အျပင္တရား႐ံုး မွာ အမႈမစစ္ဘဲ အထူးခံု႐ံုးမွာစစ္တာ၊ အမႈစစ္ပံုကို ကန္႔ကြက္တဲ့အေနနဲ႔ ေရွ႕ေနအားလံုးနီးနီး ႏုတ္ထြက္သြားတာ၊ တရားလိုျပသက္ေသေတြကို စစ္အစိုးရကေငြေပးၿပီး သက္ေသထြက္ခိုင္းတာ၊ အယူခံခြင့္ မရတာေတြကိုေတာ့ ထည့္မေျပာပါဘူး။

ကင္ဆာ႐ိုနဲ႔ အိုဂိုနီတိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ (၈)ဦး ေသဒဏ္ေပးမႈကို ဆန္႔က်င္တဲ့ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေတြကို သြားၿပီး ေသဒဏ္ကိစၥလက္ခံဖို႔ စည္း႐ံုးနားခ်တာေရာ ေရနံလက္နက္အားကိုးနဲ႔ အၾကပ္ကိုင္တာေရာ လုပ္ခဲ့တဲ့ အဓိက ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားသံတမန္ (၂)ေယာက္က ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားႏိုင္ငံရဲ႕ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာသံအမတ္ဂမ္ဘာရီနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး တြမ္အစ္ကီမီ တို႔ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ဟာ ႏိုင္ငံတခ်ဳိ႕ကို နားခ်လို႔မရခဲ့ေပမဲ့ တခ်ဳိ႕ႏိုင္ငံေတြကိုေတာ့ ပါးစပ္ပိတ္သြားေအာင္ ေအာင္ျမင္စြာစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဂမ္ဘာရီဟာ ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားဘ႑ာေရးဌာနကိုပိုင္တယ္၊ သူ႔မွာ အဘာခ်ာစစ္အုပ္စုကို ကာကြယ္ေပးရာမွာ ဘာမဆိုလုပ္ႏိုင္ဖို႔ အကန္႔အသတ္မဲ့ ရင္းျမစ္ေတြရွိတယ္လို႔ သတင္း ေတြ ထြက္ခဲ့ပါတယ္။

၁၉၉၈ ခုမွာ အာဏာရွင္အဘာခ်ာတေယာက္ ျပည့္တန္ဆာ (၂)ေယာက္နဲ႔ ေပ်ာ္ပါးေနရင္း ဗိုင္ယာဂရာ (ကာမအားေဆး) ေဆးလြန္လို႔ ေသသြားၿပီးေနာက္ ဒီမိုကေရစီ တစံုတရာေပၚလာၿပီး၊ အဘာခ်ာရဲ႕ မိုက္ေဖာ္ဆိုးဖက္ ေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြလုပ္ခဲ့ရာမွာ ဂမ္ဘာရီ လြတ္ေနခဲ့ပါတယ္။ ရွင္းလင္း ေျဖၾကားတာေတြ မလုပ္ခဲ့ရပါဘူး။ အရွက္ခြဲ ႐ႈတ္ခ်ခံရမယ့္အစား ကုလအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ကိုဖီအာနန္က ေခၚယူ သူေကာင္းျပဳေပးၿပီး လက္ေထာက္ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ေတာင္ ျဖစ္လာပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ကိုဖီအာနန္႔သား ကုိဂ်ဳိအာနန္ ဟာ အဘာခ်ာစစ္အစိုးရနဲ႔ေပါင္းၿပီး ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားေရနံလုပ္ငန္း ထဲ ပတ္သက္ေနလို႔ ကိုဖီအာနန္ကိုယ္တိုင္က ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားမွာ ဒီမိုကေရစီ ရွိမရွိကုိ စိတ္မဝင္စားခဲ့ပါဘူး။ ႏိုင္ဂ်ီးရီးယား ႏိုင္ငံၿမိဳ႕ေတာ္ ေလးဂို႔စ္မွာ ကိုဂ်ဳိအာနန္ရဲ႕ ဧရာမဇိမ္ခံတိုက္အိမ္ႀကီး အထင္အရွားရွိပါတယ္။ ကိုဂ်ဳိအာနန္နဲ႔ အဘာခ်ာ နဲ႔ ေရနံလုပ္ငန္းေတြၾကားမွာ အဓိကဂ်ိတ္ဆက္က ဂမ္ဘာရီျဖစ္တယ္လို႔လည္း သတင္းေတြထြက္ခဲ့ပါတယ္။ (ကိုဖီ အာနန္႔သားဟာ ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း ဆဒၵမ္ဟူစိန္ လက္ထက္ အီရတ္ကိုပိတ္ဆို႔ အေရးယူထားခ်ိန္မွာ ကုလရဲ႕ ပိတ္ဆို႔ေရးဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ေဖာက္ဖ်က္ၿပီး အၾကံအဖန္နည္းနဲ႔ ေအာက္လမ္းကဝင္ စီးပြားေရးေသာင္းက်န္းခဲ့ပါ ေသးတယ္။)

အဘာခ်ာေသၿပီးေနာက္မွာ ကိုဖီအာနန္က ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားကိုသြားၿပီး ၁၉၉၃ သမတေရြးေကာက္ပြဲမွာ အႏိုင္ရ ခဲ့တဲ့ (အဘာခ်ာ အာဏာသိမ္းလို႔ သမၼတ မျဖစ္လိုက္ရတဲ့) အာဘီယိုလာကို ၉၃ ေရြးေကာက္ပြဲမန္းဒိတ္ စြန္႔လႊတ္ဖို႔ ေျဖာင္းျဖခဲ့ရာမွာလည္း ဂမ္ဘာရီက ကိုဖီအာနန္ကို အရင္မိတ္ဆက္ သေဘာထား ခ်ေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အာဘီယိုလာခမ်ာ အဘာခ်ာေသေပမဲ့ သမၼတမျဖစ္လိုက္ဘဲ ေထာင္ထဲမွာဘဲ ေသသြားခဲ့ပါတယ္။

ဒါေတြေၾကာင့္လည္း ၂ဝဝ၈ ခုထဲမွာ ဂမ္ဘာရီကို ႏိုင္ဂ်ာျမစ္ဝကြၽန္းေပၚ ထိပ္သီးအစည္းအေဝးရဲ႕ ပဲ့ကိုင္ ေကာ္မတီဥကၠဌအျဖစ္ ခန္႔ဖို႔ကို ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားျပည္သူေတြက အျပင္းအထန္ ကန္႔ကြက္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ၂ဝဝ၅ တံုးက လည္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံ နယူးေယာက္တကၠသိုလ္ မက္ဒ္ဂါအဲဗားစ္ေကာလိပ္ အာဏာပိုင္ေတြက ဂမ္ဘာရီကို လာေဟာေျပာ ပို႔ခ်ေပးဖို႔ ဖိတ္ခဲ့တဲ့အခါ နယူးေယာက္မွာရွိတဲ့ ျပည္ပေရာက္ ႏိုင္ဂ်ီးရီးယား အသိုင္းအဝိုင္းက ကန္႔ကြက္ခဲ့ ပါေသးတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဂမ္ဘာရီလို စစ္အာဏာရွင္ေဒါက္တုိင္က လူမႈအခြင့္အေရး အေၾကာင္း ပို႔ခ်မွာဟာ ဘုန္းႀကီးနဲ႔ ဘီးလိုျဖစ္ေနတယ္ဆိုၿပီး ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဘာခ်ာလက္ထက္မွာ ဂမ္ဘာရီဟာ သတင္းစာ တုိက္ေတြ၊ စာအုပ္တိုက္ေတြ ပိတ္ပစ္တာကို ဆင္ေျခေပး ကာကြယ္ေပးခဲ့ၿပီး လြတ္လပ္စြာထုတ္ေဖာ္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ သင္းပင္းဖြဲ႔စည္းခြင့္၊ အလုပ္သမားအခြင့္အေရး၊ ေက်ာင္းသားအခြင့္အေရးတို႔ကို ပိတ္ပင္တဲ့အမိန္႔ေတြ၊ ဥပေဒေတြ ထုတ္ျပန္တာကိုလည္း ရပ္ခံကာကြယ္ ေလွ်ာက္လဲေပးခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။

ပုဆိန္က ေမ့ႏိုင္ေပမဲ့ သစ္ပင္က ဘယ္ေတာ့မွမေမ့ဘူး လို႔ ႏုိင္ဂ်ီးရီးယားျပည္သူေတြက ဆိုပါတယ္။ ကင္ဆာ႐ိုဝီဝါ ဆိုတဲ့နာမည္ဟာ ဂမ္ဘာရီရဲ႕ တသက္တာကို ထာဝစဥ္ေျခာက္လွန္႔ေနလိမ့္မယ္၊ ဂမ္ဘာရီရဲ႕ ေသြးစြန္း ထားတဲ့သမိုင္းဟာ ဘယ္ေတာ့မွ ေပ်ာက္ပ်က္သြားမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ႏိုင္ဂ်ီးရီးယား လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာထားပါတယ္။

အဲဒီဂမ္ဘာရီဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလအထူးကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ၂ဝဝ၈ ၾသဂုတ္လ (၂ဝ)ရက္တံုးက ရန္ကုန္မွာ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဗဟိုေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ေတြ႔ေတာ့ ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲကို လြတ္လပ္တရား မွ်တေအာင္ လုပ္မယ္ဆိုၿပီး နအဖ အေျခခံဥပေဒ၊ နအဖဆႏၵခံယူပြဲ၊ နအဖလမ္းျပေျမပံုေတြကို အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ ဘက္ကေန ႐ူးေၾကာင္မူးေၾကာင္နဲ႔ေျပာခဲ့တာ ဘာမ်ားဆန္းပါသလဲ။ သူ႔ဆရာ ဘန္ကီမူးကိုယ္တုိင္က နာဂစ္မုန္တိုင္း ကယ္ဆယ္ေရးကိစၥသက္သက္အတြက္ ဗမာျပည္ကို လာတယ္ဆိုၿပီး သန္းေရႊနဲ႔ေတြ႔တဲ့အခါ မ်က္ႏွာခ်ဳိေသြးေလးနဲ႔ လမ္းျပေျမပံုကို အျမန္ဆံုးၿပီးေျမာက္ ေအာင္ျမင္သြားေအာင္ လုပ္ဖို႔ ခယဝယ လုပ္ခဲ့ေသးတယ္ မဟုတ္ပါလား။

ဒါေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သတင္းစာနဲ႔ တီဗြီမွာပါဖို႔ ဓာတ္ပံုအ႐ိုက္ခံရ႐ံု၊ ဝါဒျဖန္႔ခံရ႐ံုသက္သက္ အတြက္ ဂမ္ဘာရီနဲ႔ ေတြ႔ဆံုရတာကို သပိတ္ေမွာက္တာဟာ လံုးဝမွန္ကန္ပါတယ္။ ေဒၚစုကိုယ္တိုင္က ဒီလို ရွင္းရွင္း ျပတ္ျပတ္ သေဘာထားေပးေနမွေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔လည္း အခုလိုကြဲလြယ္ ေမွာက္လြယ္တဲ့ ဂမ္ဘလားေတြ၊ လင္ဘန္းေတြကို အားကိုးမေနဘဲ ကိုယ့္လူထု၊ ကိုယ့္တပ္မေတာ္ ေအာက္ေျခတပ္မႉးတပ္သားေတြ စြမ္းအားနဲ႔သာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကုိ ျမန္မာ့ေျမကေန အၿပီးအပိုင္ တိုက္ထုတ္ရမွာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း။

ဂါမဏိ